İçinde anlatılmamış bir hikâye taşımaktan daha büyük bir eziyet yoktur. “Maya Angelou”

Irkçılık bir hastalık mıdır? Irkçılığın arka planında ne gibi psikolojik etkiler vardır?

Mehmet Yasir Cebeci – Genç Dergi Sayı 209 / Şubat 2024

Irkçılığın bir hastalık değildir. Hastalık olarak değerlendirmek ırkçılığı meşru kılabilir. Çünkü ırkçılık bir bilincin ürünüdür. Bilerek ve isteyerek tercih edilen duygu, düşünce ve davranışlardır.  Örneğin; İsrail bilerek ve isteyerek görüşlerini desteklemeyen Filistinli Müslümanları katlediyor. Çocuk, genç, kadın, yaşlı demeden ötekileştirdiği herkesin en tabi refleksi olan hayatta kalma haklarını elinden alıyor. Bu insanlık suçunu işlerken, yaptıkları tüm davranışların farkındalar ve bilinçli bir şekilde tercih ediyorlar. Bu duruma hastalık dersek, savunmasız insanları öldüren katilleri meşrulaştırmış olmaz mıyız?

Peki hastalık nedir? “Canlılarda organların yapılarında ve işleyişlerinde görülen bozukluk, sağlık durumu bozuk olma hâli”.  Örnek göz önünde bulundurulduğunda, ırkçıların fiziksel ve ruhsal halleri inandıkları ve yaptıklarıyla uyuşuyor. Bu sebeple herhangi bir organın işleyişinde sıkıntı görülmüyor. İnandığı düşünceyi, eyleme dönüştürmede bir eksiklik gözükmüyor. Dünyanın saygın ve bilinen birçok insanı ve topluluğu taraftan destek görüyor, onaylanıyor.  Bu duruma nasıl hastalık diyebiliriz?

Başka bir perspektiften, ırkçılık bir hastalık değildir fakat psikolojik rahatsızlık belirtisidir. Çünkü ırkçılık; psikolojik bütünlük, öz-saygı ve içsel güvenlik eksikliğini işaret eder. Dengeli bir benlik ve güçlü bir içsel güvenlik duygusuna sahip olan, psikolojik olarak sağlıklı insanlar ırkçı değillerdir. Çünkü, benlik duygularını bir grup kimliği aracılığıyla kuvvetlendirme ihtiyacı duymazlar. Kendilerini diğerlerinden “farklı” -ve onlarla karşıtlık içinde- tanımlamaya gerek görmezler (Steve Taylor).

Irkçılık insanlık haysiyetine zarar verir. Öfke tohumlarıyla ekilir, basma kalıp yargılardan beslenir, önyargılarla büyür. Nefretle alevler yayılır. Yangının büyümemesi için ırkçılığın doğru tanımlamak gerekir. Hastalık denildiğinde geriye kalan boşluğu ırksal, etnik, sınıfsal ve siyasi kökenli pek çok eşitsizlik doldurur.